مقدمه:

تغذیه صحیح نقش اساسی در پرورش انسان هایی سالم، پویا، خلاق و برخوردار از توانمندیهای ذهنی و جسمی دارد. دانش آموزی می تواند شاداب، سالم، پرتحرک و با استعداد باشد که ضمن رعایت نکات بهداشتی از تغذیه متنوع و متعادلی هم برخوردار باشد. بسیاری از دانش آموزانی که در مدرسه با آن ها رو به رو می شویم و موفقیتی را در تحصیل کسب نمی کنند به دلیل سوء تغذیه در دوران نوزادی و کودکی و کمبود دریافت بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی و عدم رشد کافی کفایت لازم را برای یادگیری ندارند. در خانواده هایی که ازنظر اقتصادی و اجتماعی در سطح پائینی هستند کودکان معمولا به درجاتی از کم خونی فقر آهن مبتلا هستند. این دانش آموزان عموماً بی تفاوت و خسته هستند و تمایل چندانی به انجام فعالیت های فیزیکی و ورزش ندارند. این دانش آموزان زود به زود بیمار می شوند و تمرکز ذهنی کافی برای یادگیری دروس ندارند.

برنامه غذایی دانش آموزان:

برنامه غذایی دانش آموزان باید حتماً شامل سه وعده غذای اصلی و دو میان وعده باشد. مصرف روزانه 6 تا 11 واحد از گروه نان و غلات، 2 تا 3 واحد از گروه گوشت و حبوبات، 3 تا 5 واحد از گروه سبزی و میوه و 3 واحد از گروه شیر و لبنیات ضروری است. صبحانه وعده بسیار مهمی است و نخوردن صبحانه و گرسنگی در ساعات درس موجب پائین آمدن قند خون و نرسیدن گلوکز به مغز می شود و عملکرد مغز را مختل می کند و اثرات منفی یادگیری دانش آموز دارد. بررسی ها نشان می دهدنخوردن صبحانه قدرت خلاقیت و ابتکار را کاهش می دهد. معمولا این نوجوانان در درس ریاضی کارایی کمتری دارند.

اهمیت صرف صبحانه:

معمولاً دانش آموزانبه دلیل نداشتن وقت یا اشتها از خوردن صبحانه امتناع می کنند. بنابراین توصیه می شود شام را زودتر صرف کنند و شب در ساعت معینی بخوابند تا صبح بتوانند زودتر بیدار شوند و وقت و اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند. والدین باید صبحانه را به عنوان یک وعده غذایی مهم تلقی کنند و همگی به دور یک سفره به صرف صبحانه بپردازند تا تشویقی برای کودکان باشند. کودکان باید صبح کمی زودتر بیدار شوند و پس از شستن دست و صورت کمی نرمش کنند تا برای صرف صبحانه اشتها پیدا کنند.

در وعده صبحانه نوجوانان می توانند نان، کره مربا، عسل و خرما را برای تامین انرژی، پنیر یا تخم مرغ را به عنوان منبع پروتئین و شیر و پنیر را برای تامین کلسیم استفاده کنند. غذاهایی مانند نان و پنیر و گردو، نان و تخم مرغ، نان و کره و عسل، نان و پنیر و خرما همراه با شیر انواع غذاهای سنتی مثل عدسی با نان، خوراک لوبیا با نان و حلیم برای صبحانه مفید هستند.

میان وعده ها:

کودکان سنین مدرسه علاوه بر سه وعده غذای اصلی به دو میان وعده در صبح و عصر نیاز دارند. در این سنین کودکان باید هر 4 تا 6 ساعت برای نگه داشتن غلظت قند خون در حد طبیعی غذا بخورند تا فعالیت سیستم عصبی و عملکرد مغز در حد مطلوب باقی بماند. کبد که وظیفه ذخیره سازی گلوکز به صورت گلیکوژن و آزادسازی آن را در خون در مواقع ضروری به عهده دارد تنها برای 4 ساعت گلیکوژن ذخیره می کند بنابراین کودکان به خوردن غذا در وعده های بیشتری نیاز دارند و باید دو میان وعده مصرف کنند. میان وعده های مناسب باید از یک یا چند گروه غذایی تهیه شده باشد.

میوه های خشک شامل: انجیر خشک، توت خشک

انواع مغزها شامل: بادام، پسته، گردو فندق و برگه زردآلو

انواع میوه ها مثل سیب پرتقال، نارنگی و ...

سبزی ها و انواع ساندویچ های خانگی و شیر و فرآورده های آن.